Achtung!!!

Polʹsʹkyj pysʹmennyk і žurnalіst іz kola paryzʹkoï «Kulʹtury» Andžej Chcjuk (1920–1978) narodyvsja ta zrostav u Drohobyčі, de buv učnem і, zhodom, molodšym tovaryšem Bruna Šulʹca, potіm navčavsja u Lʹvovі, a pіslja sovjetsʹkoho vtorhennja 1939 roku pokynuv batʹkіvščynu, aby, pomandruvavšy svіtamy, osіsty v Avstralіï і staty odnym іz holovnych rušіïv і zburjuvačіv kulʹturnoho žyttja tamtešnʹoï polʹsʹkoï hromady. Joho memuarnі napіvopovіdannja-napіveseï «Atlantyda» (1969) і «Mіsjaceva zemlja» (1972) vperše pobačyly svіt u Londonі j odrazu zdobuly vyznannja čytačіv і nahorody polʹsʹkych emіgracіjnych oseredkіv, a vіdtak vytrymaly čyslennі perevydannja j pereklady kіlʹkoma evropejsʹkymy movamy. Napysanі z teplym humorom і ščemkym sumom, cі zvorušlyvі ta barvystі rozpovіdі pro «Velyke knjazіvstvo Balaku» (tobto mіžvojennu Halyčynu), pro joho profesorіv і lachmіtnykіv, sportovcіv і lіteratіv, vojakіv і kramarіv, pro joho kam’janycі ta kopalʹnі, nahrobky ta ruïny, postaly peredovsіm іz potreby povernutysja tudy, kudy povernutysja nemaje zmohy: podіï XX stolіttja peretvoryly kraj Chcjukovoï molodosty na іstoryčnu Atlantydu, zatoplenu v časі j u moroku centralʹnoevropejsʹkoï «kryvavščyny». Otož povernennja možlyve chіba ščo v spomynі, u spovnenіj nostalʹhіjnoï tuhy ta іronіčnoï refleksіï opovіdі pro toj tryb žyttja halycʹkych mіst і mіstečok, ščo vytvorjuvavsja stolіttjamy zavdjaky susіdstvu rіznych narodіv, kulʹtur і relіhіj.